ZEMİN ETÜDÜ
Zemin Offshore Jack Up Barge'ın Teknİk Özelliklerİ;
Jack Up Barge, Panama limanına kayıtlıdır. International Association of Classification Societies (IACS) üyesi olan Bureau Veritas onaylı Conditional Survey sertifikasına sahiptir.
24 m uzunluğunda dört adet hidrolik ayaklı ve gövde boyutları 12x9.60x2 m olup güvertesinde 360° dönebilen 3ton kaldırma kapasiteli Vinç, 150 kW'lık diesel Jeneratör, Hidrolik ayaklar için Güç Ünitesi, 3 kW Benzinli Jeneratör, 1 ton kapasiteli Yakıt Tankı, 1 Ton kapasiteli Tatlı Su, 1 ton kapasiteli Pis Su Tankı, 1 ton kapasiteli Hidrolik Yağ Tankı ve içinde 2 adet Ofisi ve lavabosu olan Konteyner bulunmaktadır.
Mühendİslİk Jeolojİsİ
Araştırma Çukuru
Su ve Gaz Numunesİ Alımı
Gelİşmİş Numune Alıcı, Pİston Numune Alıcı
Standart Penetrasyon Deneyİ (SPT)
SPT deneyi otomatik şahmerdanlı yöntem ile 762,0 mm yükseklikten, 63.5 Kg ağırlığındaki şahmerdanın bir mil içerisinden otomatik olarak kaldırılıp serbest düşme yaptırılması ile gerçekleştirilmektedir. Standart Penetrasyon deneyleri (SPT) zemin koşullarına bağlı olarak, ASTM D-1586 uyarınca gerçekleştirilmekte olup SPT/N darbe sayıları belirlenerek temsili ve örselenmemiş zemin numuneleri alınmaktadır. SPT numune alıcısı dış çapı 50.8 mm olup, sabit iç çapı 35 mm, boyu ise 600 mm'dir.
Elektronİk SPT Analİzİ
Konİk Penetrasyon Testİ(CPT,CPTU,SCPT)
CPT ekipmanı orjinal Hollanda (A.P. van den BERG) yapımı olup elektronik veri toplama sistemine sahiptir. Deneyin esası tepe açısı 60°, plandaki izdüşüm alanı 10 cm² ve çevre alanı 150 cm² olan bir metal konik ucun 10/20 ton kapasiteli bir hidrolik baskı ile 2 cm/sn sabit hızla zemine penetre edilmesidir. Bu penetrasyon sırasında 2 cm ara ile ölçülen uç ve çevre mukavemeti verileri elektronik alıcı aracılığı ile bilgisayara kaydedilmektedir. Deney; kısa zamanda istenilen sayıda tekrarlanabilmekte, zemin parametreleri numune alınmasına ve laboratuvar çalısmasına gerek duyulmadan elde edilebilmektedir. Deneyin yapılmasının ve sonuçların yorumlanmasının diğer yöntemlere göre daha az zaman alması iş gücü ve maliyet açısından avantaj sağlamaktadır.
Araştırmanın amacına göre CPT ekipmanı, ilave sensörler ve/veya elemanlar aracılığı ile farklı zemin parametrelerinin belirlenmesine de olanak sağlamaktadır. Konik ucun arkasında yeralan 7.5 cm² kesit alanlı poroz bir eleman sayesinde boşluk suyu basıncı ölçülebilmektedir.
Uç mukavemeti ve çeper sürtünmesi ile aynı anda sismik ölçümlerin de alınmasını sağlayan özel bir "seismiccone" bulunmaktadır. "Seismiccone" içerisine yerleştirilmiş yatayda iki yönde (x,y) ve düşeyde bir yönde (z) üçlü bir jeofon sistemine sahip bir sismometre aracılığı ile istenilen derinlikte kayma dalgası hızı, Vs ve basınç dalgası hızı, Vp ölçülebilmektedir.
Koni penetrasyon deneyi verileri ile zemin tabakaları hassas bir şekilde tanımlanmakta ve deney sonuçları kullanılarak zeminlerin mühendislik parametreleri (efektif gerilme, drenajsız kayma mukavemeti, içsel sürtünme açısı, izafi sıkılık, konsolidasyon katsayısı vs.) belirlenebilmektedir. Böylece zeminlerin taşıma, oturma, kazık kapasitesi, sıvılaşma vs. analizleri yapılabilmekte olup kullanımı ve test yöntemi ISSMFE (International Society of Soil Mechanics and Foundation Engineering, 1989) tarafından ve ASTM'de (D 5778-95(2000)) önerilmektedir.
Zemin Etüd ve Tasarım A.Ş. 10 ton ve 20 ton kapasiteli olmak üzere 2 adet CPT ekipmanına sahiptir.
Dİlatometre (DMT-SDMT)
Dilatometre Marchetti tarafından İtalya'da 1980 yılında geliştirimiştir. Deneyle dilatometre modülü, malzeme indisi ve yatay gerilme indisi belirlenmekte olup zemin tipleri, birim hacim ağırlıkları ve düşey drenajlı kısıtlanmış modül ile kumlarda denge boşluk basıncı, içsel sürtünme açısı, killerde ise drenajsız kayma mukavemeti, aşırı konsolidasyon oranı, konsolidasyon katsayısı, permeabilite katsayısı, sükunetteki toprak basıncı katsayısı gibi parametreler tayin edilebilmektedir. Elde edilen parametreler dolgu kontrolü, kayma yüzeylerinin belirlenmesi, sıvılaşma potansiyelinin belirlenmesi, taşıma gücü, oturma ve kazık kapasitesi hesaplarında kullanılmaktadır.
Deney, genişliği 95 mm, kalınlığı 14 mm, uzunluğu 220 mm ve tepe açısı 12 ile 16 derece olan bıçağın zemine itilmesi ve bir yüzünde yer alan 60 mm çaplı genişleyebilir çelik bir membranın basınçlı gaz ile şişirilmesi şeklinde olup DMT esnasında tasarlanan etüd planına göre her 0.50 m'de bir sismik etüd yapmak da mümkündür (SDMT). SDMT akustik dalgaları algılayıcı bir sistem (sismik jeofon) tijlerle bıçak arasına yerleştirilerek, kontrol ünitesine eklenen Sismik-DMT sayesinde gelen dalgalar bilgisayara aktarılmakta ve böylece bıçağın bulunduğu derinlikteki katmanın kayma dalgası hızı (Vs) hızı tayin edilebilmektedir.
DMT probunu zemine sürmede hidrolik CPT düzeneği kullanılmaktadır. Penetrasyon sırasında meydana gelen zemin örselenmesi CPT ve SPT deneylerine göre az olduğu için ölçülen değerin daha gerçekçi olması beklenir. Temel tasarımında kullanımında verilerin direkt kullanılabilmesi için koraleasyonlar geliştirilmiş olması DMT'nin bir diğer avantajıdır.
Presİyometre Deneyİ (PT)
Presiyometre deneyi zeminin yük/deformasyon parametrelerinin belirlendiği bir arazi (in-situ) deneyidir. Deney basit anlamda genişleyebilir silindirik bir probun önceden delinmiş bir kuyuya indirilerek şişirilmesi ve bu esnada prob içerisindeki basınç ve hacim değişikliklerinin ölçülmesi şeklinde gerçekleştirilmektedir.
Presiyometre ekipmanının sahip olduğu Menard tipi-elektronik veri toplama sistemi (SPAD) ile test esnasında okumaların doğrudan çıktısı alınabilmektedir. Elde edilen verilerin kayıt edilmesi elektronik ortamda otomatik olarak yapılabildiği gibi operatör tarafından da gerçekleştirilebilir. Ekipmanın çıkabileceği basınç 100 bar olup, deney Eurocode 7 standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmektedir.
Menard Presiyometre deneyi ile herbir deney seviyesinde elde edilen yük/deformasyon grafiklerinden zeminin temel mekanik özellikleri; deformasyon (presiyometre) modulu, E ve limit basınç değeri Pl, belirlenmektedir. Limit basınç değeri, deneydeki son ölçümlerden, presiyometre modülü ise test esnasında kayıt edilen basınç/hacimsel değişim ölçümlerinden yararlanılarak belirlenmektedir.
HyperPAC presiyometre deneyi, yüksek basınçlı (250 bara kadar) bir presiyometre deneyi olup, kaya veya çok sert formasyonda, sondaj delgisi içerisinde yatay olarak genleşebilen silindirik prob yardımı ile gerçekleştirilir. HyperPAC testi, otomatik veri toplama sistemi GEOSPAD/GEOBOX ile gerçekleştirilmekte ve test bitiminde okuma çıktısı alınabilmektedir. Test okumalardan, normal presiyometreye benzer şekilde, bir gerilme-deformasyon eğrisi elde edilir. HyperPAC Presiyometre deneyi ile her bir deney seviyesinde elde edilen yük/deformasyon grafiklerinden zeminin temel mekanik özellikleri; deformasyon (presiyometre) modülü (Em), limit basınç değeri Pl ve akma (creep) basıncı Pf belirlenmektedir.
Presiyometre ve HyperPAC datalarının değerlendirilmesi ve sunumu Geovision F yazılımı ile gerçekleştirilmektedir.